In Faroese language only.
Góðu limir
Einans 2 mans hava vátta at hjálpa til at seta yngul út í Leynarøkinum nú leygardagin. Vit mangla eini 8 mans til útsetingina ,annars mugu vit avlýsa.
Tit sum kunna seta út í Saksun, gevi eisini boð so vit vita um vit eru nóg væl mannaðir.
Umráðandi at so nógvir sum møguligt koma við, jú fleiri jú skjótari.
Vit seta út í gil og løkir ið renna í Mjáðuvøtn og Leynarvatn og í Saksun, tvs hettar verður ein fjallagongutúrur tit vit mugu so langt niðan sum vatn rennur.
Møtast við Mjáðuvøtn og aðrir í Saksunardalinum kl. 10 leygardagin
Vinaliga gevi boð
Vegna nevndina
Jón Í Haraldsstovu
Seta yngul út
Góðu limir
Leygardagin 11-5 seta vit laksayngul út í Leynum og Saksun. Teir sum vilja ganga Saksun hittast við brúnna har summarhúsini standa í dalinum kl 10.
Í Leynum møta limir við parkeringsplássi við Mjáðuvøtn kl 10.
Vit hava brúk fyri 8-10 mans á báðum økjum, gjarna fleiri. Hvør tekur eina spann við.
Sum tit vita so, royna vit at seta út so breytt sum møguligt. Yngul , hálvársyngul og smolt. Alt av sama árgang. Vit kunna siga at vit spjaða váðan.
Nú eru ynglini klár, tey hava eitt sindur av blommusekki eftir og skuldi gjarna verði før fyri at klára seg. Vit ganga so langt niðan sum møgulit har vatn rennur í gil og løkir. So hettar er ein fjallatúrur.
Fyrst í juni fara vit at seta smoltini frá í fjør út, tey eru tá nærum klár at fara á sjógv tá og koma so vónandi aftur komandi ár 2025 og 2026.
Í oktobur/novembur seta vit hálvársyngul (presmolt) út sum eisini fara út í summrini 2025 og 2026.
Vónandi hevur hendan 3 stigs ætlanin við sær, at laksur kemur betur aftur komandi árini.
Vinarliga sigi frá á hesa síðuna (viðmerkja) at tit koma við at seta út. Umráðandi er at vit eru ríkiliga mannaðir, so at útsetingin og spjaðingin er so skjót og stór sum møguligt.
Vegna nevndina
Jón Í Haraldsstovu
Viðmerking til friðingina í Leynum og Saksun.
Hóast felagið hjá okkum hevur heitið Føroya Sílaveiðifelag, so er tað væl ein sannroynd at økini sum vit virka í og umsita og gjalda brúksrætt fyri í veruleikanum eru Leynarvøtnini og Saksunarvatn og Sandá.
Sum nevnt er í eitt innlegg, er vanliga reglan runt landið, at einans áir eru friðaðar, men loyvt er at fiska vøtnini árið runt. Sum er so hava vit í felagnum valt at havt aðrar friðingarreglur enn tað sum er galdandi runt landið, tvs vit hava friðing frá hálvan oktobur til 1 mai. Hartil so so er ikki loyvt at fiska í ósanum niðri í Leynum frá hálvan juni til 1 oktobur. Hettar er sambart kunngerð og er komi í gildi í samband við útsetingar og allarhelst fyri steðga krybfiskarí/krøking. (vit mugu enn reka fólk av sandinum har niðri hóast skelti eru).
Hví skula vit varðveita hesar friðingar?
Vit royna at endurreisa okkara laksastammu, tvs. vit hava brúk fyri so nógvan lívfisk sum møguligt, men mugu samstundis taka atlit til at okkara limir vilja sleppa at fiska. Teir laksar og sjósíl sum klára ígjøgnum sesongini uttan av verða fiskaði gýta so vónandi og summir sleppa oman á sjógv og møguliga yvirliva til eina gyting aftrat. Tá vit nú hava møguleikan, hví ikki verja teir. Vit hava allar aðrar ósar og vøtn í Føroyum at fiska um vit hava hug til tað. Eg haldi sjálvur at somu friðing átti at verið á øllum vøtnum har fiskur ferðast oman og niðan.
Hevur laksurin so stóran týdning at neyðugt at hava serstakar friðingarreglur fyri at verja hann?
Tað vísur seg at laksurin er tað sum gevur inntøkur til felagið. Prógvi er at í sesonginia 22 sat fellan í Leynum í til hálvan septembur. Í tí tíðarskeiðinum blakaðu vit umleið 200 sjósíl niðanum felluna í Leynum har nógv vóru um 3-4 pund og okkurt upp í 5 pund. Fá kort vóru seld og so at siga eingin fiskaði á vøtnunum fyrr enn aftaná fellan fór upp og teir fyrstu laksanir sluppu niðan. So tí kann man siga at laksaskræða er fínari enn sílaskræða. Í hvussu er hanga inntøkurnar hjá okkum nevt saman við um laksafiskarí er ella ikki.
Vónin hjá nevndini er at vit kunna stuðla sjósíla stovnin og brúka eins nógva tíð og kapicitet í sílahúsinum sum vit brúka uppá laksin.
Nogvir halda at sjósílastovnurin hevur tað fínt. Tað haldi eg ikki. Eg tosaði við ein kollega sum nýliga fekk eitt sjósíl sum var 60+ cm. Hettar var størst sjósíl hann naktantíð hevði fingið og hann hevur fiska alt sítt lív. Hygg á facebook síðuna "síla og laksafiskarir í Føroyum" har umleið 900 fólk eru tilmeldaði. Hvussu oftani sær man eitt +60 cm sjósíl lagt út á síðuna? Aldrin ella sera sjáldan.
Í summarið 23 tóku vit 140 sjósíl í trappunum, vigaði, máldu, svápaðu og tóku roðsluroyndir og settu øll út aftur. Av teimun var einans eitt yvir 60 cm, 4-5 millum 40-50 cm og rest eini 130 sjósíl vóru millum 30 og 40 cm.
Kanningarnar hjá Kristini Eliasen vísa eisini, at stóru sjósílini eru sera fá.
So niðurstøðan er tann, at sjósíla stóvnurin er so lítil at sera fá stór sjósíl eru ovast í pyramiduni.
Trupult er at prógva, men bæði royndir hjá okkum sum eru komnir upp í árini og prógv við myndum frá 1960 ini til 1980 ini, vísa at fleiri stór sjósíl vóru fyrr. Tað vil siga at stovnurin so ella so er undir trýsti.
Hóast vit allir høvdu ynkst, at vit ikki skuldu gjalda fyri brúksrættin til vøtnini í Leynum og Saksun, so kann man venda tí við og síggja møguleikan í, at vit har kunna gera okkara egnu reglur fyri fiskaríi og seta reglur í verk sum eru meira burðardygg og stuðla bæði laksinum og sjósílunum.
Eg haldi sjálvur at reglurnar áttu at verið herdar runt landið, so friðingin er sum hjá okkum í Leynum og Saksun. Hartil átti minstamarki fyri sjósíl at verið sett upp tll 35 ella 40 cm.
So um tit vilja fiska sjósíl ella síl í tíðarsekeiðinum frá 15 oktobur til 1 mai, fari til allar teir ósar og vøtn runt landið har tað er loyvt.
Í Leynum og Saksun, har vit gjalda fyri brúksrættin og kunna gera okkara reglur, haldi eg, at best er at halda fram við teimum friðingunum vit hava sett í verk til gagns fyri laksa og sjósílastovnin.
Vinaliga
Jón í Haraldsstovu
